یک تحقیق میرساند که تنها سه درصد زنان در افغانستان، در بخش های تجارتی فعالیت دارند. شاید شمار این زنان بیشترباشد؛ اما نسبت دلایل مختلف، ثبت نمی کنند.
این تحقیق، ازماه جون تا نوامبر سال٢٠١۵ ازسوی مرکز بین المللی برای رشد اقتصاد زنان پوهنتون امریکایی افغانستان، در ارتباط به قوانین ارگان های مختلف مالیاتی وتجارتی، بانکها و مصاحبه با یکهزار زن در نقاط مختلف شهرکابل، انجام شده است.
این گزارش، نشاندهندۀ مشکلات وموانع فراراه رشد اقتصادی بوده که ریفورم ها درپالیسی تعدیلات در بعضی موارد قانون تجارت و مقررات برای رشد اقتصادی زنان مفید واقع میشود.
در چوکات قانون پیشنهاد شده است که این گزارش، نتیجه اى از تحقیق و تحلیل علمی وسروی های انفرادی با افراد متخصص در رابطه به موضوع، با اقشار مختلف میباشد .
در گزارش، بعضی طرز العمل هایی که مانع رشد اقتصادی زنان میشود، شناسایی گردیده و توام با راه های حل درتجدید نظر آن پیشنهادشده است .
همچنان میراث، یگانه راه حقوقی برای مالکیت حقیقی در ملکیت برای زنان می باشد؛ تا بتوانند از مالکیت خود برای حصول قرضه ها در موقع ضرورت استفاده کنند. در افغانستان حصول حق ومیراث بنابر بعضی قواعد وعکس العمل ها برای زنان، خالی از مشکلات نیست.
این دو مورد (فعالیت های اقتصادی و میراث)، به قسم واضح و همه جانبه در پرتو قانون، با پیشنهادات لازم برای رشد اقتصادی زنان تشریح و تحلیل شده است.
درمحفلى که گزارش “تحلیل قانون تجارت افغانستان” امروز درپوهنتون امریکایى افغانستان درکابل روگشایى شد، شمار زیادى از زنان تجارت پیشه، نمایندگان وزارت های زنان و تجارت و اتاق تجارت و جامعه مدنی شرکت داشتند.
در معلوماتى که ازسوی نافی چوهدری معاون پروفیسور بخش حقوق پوهنتون امریکایی افغانستان در این رابطه ارایه شد، از چالش ها به عنوان یگانه انگیزۀ عقب مانی زنان در عرصۀ تجارت یاد گردید.
وى، ناامنی، تقاضای ناکافی برای محصولات، مردسالاری، عدم موجودیت برق ناکافی، مشکل ترانسپورت، رقابت هاونیاز وارد شدن محصولات زنان به مارکیت جدید را، ازجمله چالش هایی خواند که مانع پیشرفت زنان در بخش تجارت میگردد.
این تحقیق میرساندکه تنها سه درصد زنان درافغانستان، دربخش های تجارتی فعالیت دارند که به گفتۀ چوهدرى، امکان دارد که تعداد این زنان بیشترباشد که به دلایل مختلف، تجارت خود را ثبت نمی کنند.
وى علاوه کردکه زنان، هنوز۲۰درصدمستفید شوندگان قرضه های کوچک اند؛ زیرا آنها ازقانون تساوی حقوق آگاهی ندارند.
موصوف افزود که زنان باید با استفاده از حق میراث، تجارت شان را رونق بدهند؛ زیرا اگر حق میراث خود را نگیرند، آن حق به اطفال شان میرسد.
داکترمارک انگلش رییس پوهنتون امریکایی افغانستان، هدف این گزارش را توانمندسازی زنان در بخش تجارت عنوان کرد؛ تا بستر جدید ایجاد شده و راه حل ها و انکشافات جدیدی به وجود آید .
وى گفت که وزارت هاى امور زنان و تجارت وصنایع، اتاق تجارت و جامعه مدنی، باید دست بهم داده زنان را کمک نمایند تا در تجارت، خودکفا شوند .
رییس پوهنتون امریکایی افغانستان افزود: “افغانستان میتواند با مشارکت زنان در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، رشد و انکشاف نماید؛ زیرا زن نیمى از اجتماع را تشکیل میدهد.”
پوهنتون امریکایی افغانستان، حدود یک دهه قبل در ساحۀ دارالامان تهدابگذارى و مرکز بین المللی برای رشد اقتصاد زنان افغانستان، در چوکات این پوهنتون در سال ٢٠١٣ میلادى ایجاد گردیده است.
این مرکز بین المللى، یک نهاد پیشقدم درعرصه مساعد ساختن نقش زنان دررشد اقتصاد افغانستان است ویگانه عامل براى تشویق سکتورخصوصى و عمومى براى کار مشترک بوده تا بتوانند به اهداف مشترک خویش دست یابند.
گفتنى است که ازروزجهانی زنان تجارت پیشه در٢٨ عقرب، درحالی تجلیل شدکه تعدادى اززنان تجارت پیشه درکشور، باچالش های اقتصادی مواجه بوده ومردان برای آنها وثیقه بانکی نمیدهتد تاتجارت خودرا رونق بدهند.
این زنان شاکی بودند که به جزهمین کار تجارت، دیگر عایدی ندارندو دولت نیز با آنها کمک نمیکند تا با استفاده از آن، کاروبار خود را درعرصۀ تجارت پیشرفت بدهند.