شانتال آکرمن، سینماگر لهستانی تبار بلژیکی در سن ۶۵ سالگی در پاریس درگذشت.
به گفته نیکلا ماتستانتی، رییس آرشیو سلطنتی فیلم بلژیک این اتفاق در چند روز گذشته رخ داده است.
برخی از گزارش‌های تائید نشده خبر از خودکشی او داده‌اند.
آکرمن یکی از برجسته ترین فیلمسازان تجربی و آوانگارد سینمای اروپا و جهان بود که تاثیر بسیاری بر سینماگران تجربی، آوانگارد، فمینیست و مینی مالیست جهان گذاشت.
آکرمن در حالی درگذشت که آخرین ساخته اش “نه یک فیلم خانگی” که فیلم مقاله ای دربارۀ مادرش ناتالیا بود در ماه گذشته در جشنواره فیلم لوکارنو و هفته گذشته نیز در جشنواره نیویورک به نمایش درآمد.
آکرمن قرار بود ماه آینده در برنامه مرور بر آثارش در مرکز هنرهای معاصر لندن (آی سی ای) سخنرانی و کارگاه آموزشی برگزار کند.
ماه گذشته سینما تک موزۀ هنرهای معاصر تهران در برنامه ای به مناسبت بزرگداشت آکرمن، چند فیلم او از از جمله “ژان دیلمن”، “خبرهایی از خانه” و “شرق” را به نمایش گذاشت.
شانتال آکرمن در سال ۱۹۵۰ در یک خانواده یهودی لهستانی مذهبی در بلژیک به دنیا آمد. مادرش از بازماندگان هولوکاست بود. ابتدا می خواست نویسنده شود اما پس از دیدن فیلم “پیرو خلۀ” ژان لوک گدار در سن ۱۵ سالگی، تغییر عقیده داد و تصمیم گرفت فیلمساز شود.
رویکرد غیرمتعارف و ساختار شکنانه گدار برای آکرمن هیجان انگیز بود و از نخستین فیلم کوتاهش تا آخرین کارش با او باقی ماند.
آکرمن بعد از انصراف از تحصیل در مدرسه سینمایی، در سن ۲۱ سالگی به نیویورک مهاجرت کرد. در آنجا با آثار سینمای تجربی و زیرزمینی نیویورک از جمله کارهای جوناس مکاس و مایکل اسنو آشنا شد و تحت تاثیر آنها قرار گرفت و فیلم های مستند و داستانی زیادی با رویکرد تجربی و آوانگارد ساخت.
روزنامه نیویورک تایمز آن را شاهکار فمینیستی در تاریخ سینما خواند. آکرمن در این فیلم، سه روز از زندگی زن چهل ساله ای به نام ژان دیلمن (با بازی دلفین سیریگ، بازیگر فیلم “سال گذشته در مارین باد” آلن رنه) را با جزئیات کامل و نمایش فعالیت های روزمره زندگی اش به تصویر کشیده است.
“من، تو، او”، “خبرهایی از خانه”، “شرق”، “اسیر” و “حماقت آلمایر” از مهم ترین کارهای شانتال آکرمن در سینماست.
آکرمن در دهۀ نود شروع به ساختن ویدئو آرت و برپایی چیدمان در گالری ها و موزه های هنرهای مدرن در شهرهای مختلف دنیا کرد که بیشتر آنها درونمایه تاریخی داشت و همان رویکرد تجربی او را در سینما دنبال می کرد.
آکرمن در مورد تفسیرهای گوناگونی که از فیلم هایش می شد گفته بود: “وقتی که فیلم ساختید دیگر متعلق به شما نیست بلکه به تماشاگر تعلق دارد.”
شانتال آکرمن در سال های اخیر در کالج نیویورک تدریس می کرد.
مارک کازینز، فیلمساز و منتقد فیلم در توییتر خود نوشت: شانتل آکرمن مرده است اما فیلم های بزرگش به زندگی ادامه می دهند.